เรื่อง  ความพอเพียง

สาระทักษะการดำเนินชีวิต   หมวดวิชาเศรษฐกิจพอเพียง  (ทช3101)

ชื่อ-สกุล ………………………………….…….รหัสนักศึกษา……………….……..กลุ่ม..................

1.  ให้ผู้เรียนเขียนแผนภูมิคำหลักขององค์ประกอบเศรษฐกิจพอเพียง

พอเพียง                                                 ทางสายกลาง
เงื่อนไขความรู้ ................................................................... ................................................................... ..................................................................	เงื่อนไขคุณธรรม ...................................................................... ...................................................................... ......................................................................

ใบงานที่  2

เรื่อง  ครอบครัวพอเพียง

สาระทักษะการดำเนินชีวิต   หมวดวิชาเศรษฐกิจพอเพียง  (ทช3101)

ชื่อ-สกุล ………………………………….…….รหัสนักศึกษา……………….……..กลุ่ม..................

ให้ผู้เรียนเขียนแผนการดำเนินชีวิตตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง

1.  หัวเรื่องที่วางแผน..................................................................................................................................

2.  วิธีการ...................................................................................................................................................

.........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

3.  ผลที่ได้จากการวางแผน............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

4.  บุคคลที่มีส่วนร่วมในการวางแผน

..............................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

5.  ปัญหาอุปสรรค

....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

6.  แนวทางแก้ไข

....................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

ใบงานที่  3

เรื่อง  การแสวงหาความรู้

สาระทักษะการดำเนินชีวิต   หมวดวิชาเศรษฐกิจพอเพียง  (ทช3101)

ชื่อ-สกุล ………………………………….…….รหัสนักศึกษา……………….……..กลุ่ม..................

ข้อมูลเกี่ยวกับเศรษฐกิจจากหนังสือพิมพ์  5  เรื่อง

เรื่องที่  1 กองทุนชุมชน  จากหนังสือพิมพ์สยามรัฐสัปดาห์วิจารณ์ปีที 52 ฉ.6 1-7 ก.ค.48

                รูปแบบทางเศรษฐกิจของประเทศที่เปลี่ยนไป  ต้นทุนทางธรรมชาติถูกนำมาใช้เพื่อสนับสนุนการเจริญเติบโตของตลาดมากขึ้น  ปัจจัยพื้นฐาน 4  ประการ  ไม่สามารถตอบสนองความต้องการพื้นฐานได้  เพราะเงินกลายเป็นปัจจัยพื้นฐานประการที่ 5  ที่เข้ามามีบทบาทต่อชีวิตชุมชน  ชาวบ้านทำงานหนังเพราะต้องการรายได้ที่มากขึ้นเพื่อมากลยอดรายจ่ายที่พอกพูน  ชาวนาเกษตรกรจำนวนมากกลายเป็นลูกหนี้  เสียที่นา  สูญเสียความเชื่อมั่นในความรู้ของตน  ต้องหันมาพึ่งพาเทคโนโลยี  ปุ๋ยเคมี  รวมทั้งยาฆ่าแมลง  ความเปลี่ยนแปลงต่าง ๆ เหล่านี้  คือตัวแปรสำคัญที่ทำให้ชุมชนตกอยู่ในสภาพสูญเสียการจัดการตนเอง  รัฐมองสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในชุมชนว่าเป็นปัญหาความยากจนที่ต้องเข้ามาแก้จัดการ

เรื่องที่  2  เลี้ยงชีพด้วยมูลวัว  จากหนังสือพิมพ์สยามรัฐสัปดาห์วิจารณ์ปีที่ 52 ฉ.30  16-22 ธ.ค. 48

                พ่อเจริญ  พรหมวิหาร  หนึ่งในเกษตรกรที่ริเริ่มโครงการธนาคารมูลวัว  บ้านใหม่สมบูรณ์  อำเภอหนองบุญมาก  จังหวัดนครราชสีมา  เล่าว่า  เราเลี้ยงวัวไว้ขายไม่ได้ใช้งาน  วัวขายได้ราคาดีในละครเท่านั้นแหละที่เราเห็นวิถีชีวิตชาวนาดั้งเดิม  เดี๋ยวนี้  ชีวิตชาวนาเปลี่ยนไปแล้ว  ขี้วัว  มูลสัตว์  เราก็หาได้ในชุมชน  สมัยผมเล็ก ๆ ก็เลี้ยงวัวควายในทุ่งนา  วัวควายกินหญ้าในทุ่ง  แล้วก็ถ่ายในท้องนา  โดยที่ไม่ต้องหาปุ๋ย  ขี้วัวทำให้นาร่วนซุย  และอุ้มน้ำได้ดี  แล้วมาถึงวันนี้มูลสัตว์อย่างขี้วัวก็ยังคงหาได้ในชุมชน  แม้ว่าจะมีปริมาณที่ลดลงเพราะเลี้ยงวัวน้อยลง

เรื่องที่  3  คนของป่า  ป่าของชุมชน  จากหนังสือพิมพ์สยามรัฐสัปดาห์วิจารย์  ปีที่ 52 ฉ.29   9 -15 ธ.ค.48

                การสร้างป่าชุมชนผักหวานของผู้ใหญ่พรม  ปีกกลาง ไม่ใช่เรื่องฝันที่ไกลเกินตัว  พื้นที่  14  ไร่  1  งาน  ของแต่ละครัวเรือน  คือการสร้างพื้นที่ป่าขนาดย่อมที่แต่ละครัวเรือนจะหาอยู่หากินได้อย่างพอเพียงภายในบ้านของตนเอง  ใช้พลังทุนทางสังคมเดิมที่มีอย่าง  บ้าน  วัด  โรงเรียน  เป็นจุดเชื่อมสำนึกร่วม  ความรู้สึกร่วมในการดูแลและสร้างพื้นที่สีเขียวของชุมชน  ดังนั้นแม้ว่าบ้านใหม่สมบูรณ์จะมีการประกวดเขตป่าของชุมชนอย่างเป็นทางการ  แยกจากที่อยู่อาศัยชัดเจน  แต่เรากลับพบว่าป่าของบ้านใหม่สมบูรณ์กำลังขยายตัวทั่วพื้นที่ของหมู่บ้าน  ป่าในโรงเรียน  ป่าในบ้าน  ป่าที่มีวัดดูแล  เป็นแนวคิดวิถีทางสร้างคนให้กับป่า  คนที่มีวิธีคิดจัดการป่า  เข้าใจตระหนักถึงความสำคัญ  ใช้ป่าอย่างรู้ค่าและเพียงพอ  เป็นผืนป่าเศรษฐกิจที่ไม่ได้หมายความถึงการปลูกพืชพันธุ์เชิงเดียว  การตัดไม้เพื่อการค้าขายอย่างทั่วไป

เรื่องที่  4  คนรู้ทันปลาจากหนังสือพิมพ์สยามรัฐสัปดาห์วิจารณ์ ปีที่ 52  ฉ.5 24 มิ.ย.48

                เมื่อลำน้ำมูลเปลี่ยนไปจากกลไกธรรมชาติ  ผ่านกลไกอานาจรัฐในนามของเขื่อนซึ่งปิดกั้นลำน้ำที่ส่งผลทำให้คนลุ่มน้ำมูล ได้รับผลกระทบหาอยู่หากินได้ยาก  ปลาที่เคยอุดมสมบูรณ์ลดน้อยลง  บางก็สูญหายไปเขื่อนจึงกลายเป็นสัญลักษณ์ของอำนาจรัฐที่กำหนดชะตาชีวิตของชุมชนลุ่มน้ำมูล  ให้เป็นคนจนอย่างถาวรกว่า 3 อำเภอ  65  หมู่บ้าน  ซึ่งได้รับผลกระทบมาเป็น 13  ปี  ทำให้วิถีชีวิตเปลี่ยนไป  มีความเป็นอยู่ลำบากมากผู้คนได้เดินทางอพยพไปขายแรงงานต่างจังหวัดก็ถูกนายจ้างไม่จ่ายค่าแรง  ติดยาเสพติด  ติดโรคเอดส์บ้าง  และอีกส่วนหนึ่งก็รวมตัวกัน  พยายามเรียกร้องสิทธิความเป็นธรรมขอค่าชดเชยจากรัฐบาลแต่ก็ไม่เป็นผล  รวมระยะเวลา 13 ปี  ทำให้องค์ความรู้  ภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมาจากบรรพบุรุษสูญหายไปเกือบหมดสิ้น 

                ตั้งแต่ปิดมูลจนถึงวันนี้ 13   ปี  ที่คนลุ่มน้ำมูลเคลื่อนไหวและต่อสู้เพื่อเรียกร้องสิทธิชุมชนในการจัดการตนเอง  ถ้าการเคลื่อนไหวที่สังคมทั่วไปรับรู้และเข้าใจนั้น  ย่อมหนีไม่พ้นภาพประท้วงเรียกร้องอย่างยืดยื้อภายใต้เครือข่ายสมัชชาคนจน  ที่ต้องต่อสู้กับยุคทุนนิยม ที่มุ่งเน้นการแข่งขัน และการเติบโตทางเศรษฐกิจ  โดยใช้ประโยชน์จากฐานทรัพยากรต่าง ๆ ทำให้การเคลื่อนไหวที่ผ่านมาของคนลุ่มน้ำมูลมองไม่เห็นโอกาสแห่งความหวังที่จะสามารถจัดการฐานทรัพยากรของคนได้  ด้วยเหตุนี้กระบวนการเคลื่อนไหวในช่วงระยะเวลาที่ผ่านมาของชุมชน ลุ่มน้ำมูลเมื่อไม่มีช่องทางเจรจาต่อรอง  เปิดเขื่อนได้อย่างถาวร  พวกเขาจึงมุ่งที่จะสร้างตัวตนของคนลุ่มน้ำมูลผ่านฐานคิดองค์ความรู้ตามวิถีวัฒนธรรมชุมชนอีสานไทบ้าน  ที่ยังยืนและสอดคล้องกับบริบทของชุมชนเพื่อที่จะบอกกล่าวแก่สังคมว่า  คนกลุ่มน้ำมูลมีความรู้ที่จะจัดการฐานทรัพยากรธรรมชาติของตน

เรื่องที่  5  รวมคิดรวมทุนกับหนังสือพิมพ์สยามรัฐสัปดาห์วิจารณ์ ปี่ที่ 52 ฉ.2  3-9 มิ.ย. 48

                ร้านค้าชุมชนตำบลห้วงน้ำขาว  อำเภอเมือง  จังหวัดตราด  เกิดจากแรงบันดาลใจที่ชุมชนประสบความสำเร็จในการจัดตั้งกลุ่มยางพารา และสมาชิกได้รับประโยชน์ที่เป็นธรรมอย่างทั่วหน้า  เม็ดเงินย้อนกลับสู่สมาชิก  โดยไม่ผ่านพ่อค้าคนกลางเนื่องจากการขายน้ำยางพาราได้ราคาดีขึ้น  สมาชิกมีรายได้เพิ่มขึ้น  พร้อมทั้งผลสำเร็จจากการทำออมทรัพย์เพื่อการผลิต  ดังนั้น  ความสำเร็จในการดำเนินของกลุ่มน้ำยางและกลุ่มสัจจะออมทรัพย์เพื่อการผลิตจึงเป็นการจุดประกายให้เกิดการจัดตั้งร้านค้าชุมชน  โดยทั้งที่ภาครัฐและชุมชน  ได้ร่วมมือกันอย่างจริงจัง  ด้วยการที่ภาครัฐจากเกษตรตำบลและพัฒนาชุมชนเป็นที่ปรึกษา  ส่งเสริมให้ความรู้และสนับสนุนงบประมาณบ้างส่วนในการจัดตั้งร้านค้าชุมชน  นอกจากนี้กลุ่มผู้นำชุมชนท้องถิ่น  ผู้ใหญ่บ้าน  กำนัน  เจ้าอาวาสวัดห้วงน้ำขาว  กลุ่มสมาชิกในชุมชนและสถานศึกษาในชุมชนต่างก็รวมมือกันผลักดันให้เกิดร้านค้าชุมชนขึ้น  เพราะว่าคนในชุมชนต้องกินต้องใช้และทำให้ทุกคนในชุมชนรู้สึกถึงความเป็นเจ้าของร้านค้าชุมชนร่วมกัน สมาชิกในชุมชนจึงร่วมกันคิดที่จัดตั้งร้านค้าชุมชน  ซึ่งเดิมนั้นร้านค้าชุมชนเป็นร้านค้าเล็ก ๆ  จำหน่ายสินค้าอุปโภคบริโภคที่ใช้ในชีวิตประจำวัน  และเป็นศูนย์กลางรวมผลผลิตทาการเกษตรของชุมชน  เมื่อทำได้ประมาณ 2 ปี  การขยายผลยังไม่มาก               

1.  ให้ผู้เรียนเลือกศึกษาเรื่องที่สนใจคนละ 1 เรื่อง  เล่าให้เพื่อนในกลุ่มฟัง โดยเลือกเรื่องที่ดีที่สุด 1 เรื่อง

2.   ผู้เรียนแต่ละกลุ่มคิดหาคำตอบเรื่องที่ศึกษาว่ามีความสัมพันธ์กับปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงอย่างไร

3.  แต่ละคนนำเสนอความคิด  คนละ 2 นาที

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ใบงานที่  4

  เรื่อง  ประกอบอาชีพอย่างพอเพียง

สาระทักษะการดำเนินชีวิต   หมวดวิชาเศรษฐกิจพอเพียง  (ทช3101)

ชื่อ-สกุล ………………………………….…….รหัสนักศึกษา……………….……..กลุ่ม..................

ข้อ 1  จากใบความรู้ที่ 2   หลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงในการดำเนินชีวิตของผู้เรียนสอดคล้องกับ
           3 ห่วง 2 เงื่อนไข อย่างไรจงอธิบาย

1.  ความพอประมาณ

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

2.  รู้เหตุ รู้ผล

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

3.  ภูมิคุ้มกันในตัวที่ดี

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

4.  เงื่อนไขความรู้

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

5.  เงื่อนไขคุณธรรม

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

ข้อ2  ให้ผู้เรียนร่วมกันเลือกการประกอบอาชีพที่นักศึกษารู้จักและสอดคล้องกับหลักปรัชญาเศรษฐกิจ
          พอเพียง เป็นขั้นตอน มาคนละ 1 เรื่อง  พร้อมนำเสนอผลงาน

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

ใบงานที่  5 

 เรื่อง การวางแผนประกอบอาชีพแบบพอเพียง

สาระทักษะการดำเนินชีวิต   หมวดวิชาเศรษฐกิจพอเพียง  (ทช3101)

ชื่อ-สกุล ………………………………….…….รหัสนักศึกษา……………….……..กลุ่ม..................

ให้ผู้เรียนศึกษาตามประเด็น ต่อไปนี้

1.  ความหมายและความสำคัญของแผนการดำเนินชีวิต

…………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

2.  ธรรมะในการดำเนินชีวิต

…………………………………………………………………………………………………………..

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3.  ให้ทำบัญชีครัวเรือน 1 สัปดาห์ โดยใช้แบบฟอร์มในใบความรู้ที่ 3    เรื่องการทำบัญชีครัวเรือน

…………………………………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ใบงานที่ 6

  เรื่อง การวางแผนประกอบอาชีพแบบพอเพียง

สาระทักษะการดำเนินชีวิต   หมวดวิชาเศรษฐกิจพอเพียง  (ทช3101)

ชื่อ-สกุล ………………………………….…….รหัสนักศึกษา……………….……..กลุ่ม..................

ข้อ 1  การวางแผนการเรียนรู้ การประกอบอาชีพโดยใช้กระบวนการ 3 ห่วง 2 เงื่อนไข

สรุปผลของการวางแผนเข้าสู่อาชีพ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ข้อเสนอแนะ

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

ข้อ 2   ให้ผู้เรียนเขียนขั้นตอนการทำโครงงาน จากการประกอบอาชีพแบบพอเพียง  มา 1  โครงงาน

1.              ชื่อโครงงาน   

……………………………………………………………………………………….…………

2.             หลักการและเหตุผล  

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

3.             วัตถุประสงค์  

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

4.             เป้าหมาย  

……………………………………………………………………………………………………

5.             การดำเนินงาน  

……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

6.             ระยะเวลาการดำเนินงาน  

……………………………………………………………………………………………………

7.             งบประมาณ  

……………………………………………………………………………………………………

8.             สถานที่ปฏิบัติโครงงาน 

……………………………………………………………………………………………………

9.             การประเมินโครงงาน  

……………………………………………………………………………………………………

10.      ผลที่คาดว่าจะได้รับ  

……………………………………………………………………………………………………

……………………………………………………………………………………………………

11.      ชื่อผู้ทำโครงงาน   

……………………………………………………………………………………………………

ใบงานที่  7

  เรื่อง  สร้างเครือข่ายดำเนินชีวิตแบบพอเพียง

สาระทักษะการดำเนินชีวิต   หมวดวิชาเศรษฐกิจพอเพียง  (ทช3101)

ชื่อ-สกุล ………………………………….…….รหัสนักศึกษา……………….……..กลุ่ม..................

ให้ผู้เรียนสำรวจบุคคล หรือชุมชน  เกี่ยวกับการดำเนินชีวิตแบบพอเพียง  มาอย่างน้อย 2  แห่ง

แบบสำรวจการดำเนินชีวิตแบบพอเพียง

1.   ชื่อ      ……………………………………………………………………………………………………

2.     ที่ตั้ง     ………………………………………………………………………………………………….

3.     เจ้าของ / ผู้ครอบครอง / ผู้ดำเนินชีวิตแบบพอเพียง     ……….………………………………………..

4.     ชื่อบุคคล  (สำหรับติดต่อ)     ……………………………………….……………………..……………

        โทรศัพท์    ………………………………………………………………………………………………

5.     ประเภทการดำเนินชีวิตแบบพอเพียง   ……………………………………..……………………..…….

6.     เนื้อหาสาระสำคัญที่ได้รับจากการดำเนินชีวิตแบบพอเพียง…………………………………………….     
…………………………..……………………..………………………………………………..………

7.     ความรู้ที่สามารถเรียนได้จากการดำเนินชีวิตแบบพอเพียงนี้………………………….………………...

       ………………………………………………………………………………………...…………..……

8.     รางวัลหรือการยกย่องจาก      …………………………………………..………………………………

        เมื่อปี พ.ศ. …………………………………………ในด้าน   …………………………………………..

9.     ผู้บันทึก     …………………………………..……………………………………..……….………….